Kenmerkend voor de montessorischool is de grote mate van individuele begeleiding. Elk kind leert hier in zijn eigen tempo, onder leiding van een speciaal opgeleide leerkracht en met behulp van speciaal ontworpen montessorimateriaal.
Tekst: Lucy Beker
Montessori-onderwijs is gebaseerd op een soepel evenwicht tussen vrijheid en regels, samengevat als ‘vrijheid in gebondenheid’. Het concept is ontworpen door de in Italië geboren dr. Maria Montessori (1870-1952), die de kinderen vrij ‘werkjes’ liet kiezen, al naar gelang hun individuele ontwikkelingsstadium. De kern van het montessorionderwijs wordt meestal samengevat in haar uitspraak: ‘Help mij het zelf te doen’.
Maria Montessori had specifieke ideeën over de inrichting van een klaslokaal en de indeling van de groepen. De huidige montessorischolen houden daar nog steeds aan vast. Er zijn altijd ‘verticale groepen’ met kinderen van verschillende leeftijden: 3 tot 6 jaar, 6 tot 9 jaar en 9 tot 12 jaar.
Het speciaal voor deze scholen ontwikkelde materiaal staat in open kasten, waar de kinderen het zelf uit mogen halen en na gebruik terugzetten. Omdat de kinderen zelf kiezen met welk materiaal ze aan de slag gaan, zijn ze erg gemotiveerd om te leren. Het materiaal is bovendien zó ontworpen, dat het kind er na een korte introductie zelfstandig mee kan werken, want ze merken vanzelf of ze het goed of fout doen en daar leren ze snel van. De Nederlandse hoogleraar Buijtendijk heeft het eens zo gezegd: ‘Het montessorimateriaal is de leraar van het kind en de leraar is het hulpmiddel’. Er is ook materiaal voor ‘kosmisch onderwijs en kosmische opvoeding’, je zou kunnen zeggen voor wereldoriëntatie. Voor een deel wordt dat materiaal in individuele lessen aangeboden, maar vaak ook aan de hele groep in een algemene les.
In het montessorionderwijs worden geen cijferbeoordelingen gegeven. De leider of leidster, zoals de leerkracht hier wordt genoemd, houdt wel een registratie bij waarin wordt vastgelegd wat een kind gedaan heeft en hoe het datgene wat gekozen werd, verwerkt heeft. Ouders kunnen over de ontwikkeling van hun kind met de leidster of leider van gedachten wisselen. Ook kan een of meer keren per jaar een geschreven verslag verstrekt worden.
Bekijk hiernaast een school of bekijk de video’s op www.kiezenvoormontessori.nl