Essential Schools zijn ingericht volgens een recent, vernieuwend Amerikaans onderwijsconcept, waarbij de pedagogiek leidend is en niet de didactiek. Dat wordt wel samengevat met: ‘Eerst het kind, dan de leerling’.
Tekst: Lucy Beker
De leerling aan zet!
Het concept van de Essential School is in het Nederlands beschreven door Rikie van Blijswijk in haar boek ‘The Essential Schools in de VS – Scholen die je leren wie je bent’ (2014).
De basis wordt gevormd door tien principes die gericht zijn op de totale ontwikkeling van een kind: naast cognitieve vaardigheden leert hij ook andere dingen die hij nodig heeft om zich zelfstandig te kunnen redden in de maatschappij.
De tien principes
- Leren je hersens te gebruiken
- Alle leerlingen halen resultaten
- Leerling als werker, leerkracht als coach
- Saamhorigheid, vertrouwen, respect en fatsoen
- Tegemoetkomen aan individuele behoeften en verschillen
- Gelijkheid: iedereen doet er toe
- Gezamenlijke verantwoordelijkheid
- De juiste dingen doen op het juiste moment
- De diepte in met leerlingen
- Tonen van meesterschap
Uitgedaagd
Kinderen worden volgens dit concept continu uitgedaagd zelf te denken, oplossingen te zoeken
en een onderzoekende houding aan te nemen, door vragen te stellen als: ‘Hoe weet je of iets waar is of niet?’, ‘Waarom is dit belangrijk?’ en ‘Hoe ziet deze situatie eruit vanuit het perspectief van de ander?’ De leerlingen ervaren in het leerproces steeds waar hun capaciteiten liggen. Vandaar de slogan van de Essential School: ‘Leren wie je bent’ of ‘Leer mij mezelf te worden’.
Werken rond thema’s
Op de Essential School staat altijd een bepaald thema centraal, waaraan de kinderen acht weken lang werken. De thema’s gaan over aardrijkskunde, biologie, geschiedenis, natuur &
techniek en kunst & cultuur. Aan het eind van een periode laten de kinderen trots zien wat ze geleerd hebben en daarvoor staan de modernste middelen ter beschikking. Zo ontwikkelen ze
ook 21e-eeuwse vaardigheden.
Ruimte voor verschillen
Elk kind is anders en elk kind leert ook anders. Daar is in de Essential School alle ruimte voor.
Alle kinderen werken aan dezelfde doelen, maar het leerproces verschilt. De leerkrachten
zorgen ervoor dat de leerlingen activiteiten doen waarmee ze zich ontwikkelen. Zij dagen hen uit, begeleiden ze en houden de voortgang goed in de gaten. Vaak wordt samengewerkt in kleine groepjes. Door de opzet van het leersysteem ontwikkelen kinderen ook vaardigheden als
verantwoordelijkheid nemen, zelfstandig werken, plannen, oplossingsgericht denken en presenteren.
Er zijn in Nederland nog niet veel Essential Schools. Eén van de eerste staat in Arnhem:
openbare basisschool Het JongLeren. Zie hiernaast.